بررسی تاریخچه و سرگذشت سیاره زمین در فرنچایز Dune

با ساخت فیلم Dune در جریان سال ۲۰۲۱ توسط دنی ویلنوو (Denis Villeneuve)، مشخصا اشخاص بی‌شماری نسبت به جهان این فرنچایز و سری کتاب‌های نوشته شده توسط فرانک هربرت (Frank Herbert) علاقه‌مند شدند. انتشار این فیلم سبب شد تا آن دسته از اشخاصی که هیچ‌گونه آشنایی با شخصیت‌ها و سیر داستانی این مجموعه نداشتند، شروع به مطالعه کتاب‌های منتشر شده کنند و روز به روز اطلاعات‌شان پیرامون اتفاقات مختلف جهان گسترده فرنچایز را افزایش دهند. یکی از نکاتی که احتمالا در اولین نگاه و در اولین لحظه ورودتان به جهان تلماسه به چشم می‌آید، مطرح شدن نام سیاره‌های متعدد و خاندان‌های حاضر در هریک از آن‌ها است. از میان سیاراتی که بارها در طول اتفاقات داستانی به آن‌ها اشاره می‌شود، می‌توان به کالادان سیاره خاندان آتریدیز، سیاره گیدی پرایم خاندان هارکونن و اصلی‌ترین سیاره فرنچایز یعنی آراکیس اشاره کرد. در این بین، باید اعلام کرد که اتفاقات رمان‌های اصلی فرنچایز Dune در آینده بسیار دور آغاز می‌شوند و در زمان مشاهده فیلم‌های جدید فرنچایز یا کتاب‌های نخست آن احتمالا این سوال برای‌تان پیش می‌آید که چه اتفاقی برای سیاره زمین رخ داده و سرگذشت آن چگونه بوده است. فیلم Dune: Part Two به تازگی راهی سالن‌های سینما شده و به همین مناسبت تصمیم گرفتیم تا به یکی از پرتکرارترین سوالات پیرامون جهان این مجموعه فوق العاده محبوب پاسخ دهیم!

سیاره زمین دارای تاریخچه پیچیده‌ای در نوشته‌های فرانک هربرت است

حماسه اصلی Dune در ابتدا توسط فرانک هربرت در قالب شش رمان متفاوت نوشته و خلق شد. با این حال پس از درگذشت این نویسنده برجسته در سال ۱۹۸۶، برایان هربرت (Brian Herbert) مسیر پدرش را ادامه داد و رمان‌های بیشتری را بامحوریت جهان این فرنچایز منتشر کرد. پروسه نگارش این رمان‌ها البته صرفا توسط فرزند فرانک هربرت صورت نگرفته و سایر اشخاص نزدیک به او نیز در این امر مشارکت داشتند. حاصل تلاش این تیم، تبدیل شدن مجموعه شش جلدی تلماسه به بیش از ۲۰ رمان مختلف بود و هم‌اکنون روایت‌گر سیل عظیمی از داستان‌ها و اتفاقات هیجان انگیز در بازه زمانی چندین هزارساله هستند. اما نباید فراموش کرد یکی از مهم‌ترین رمان‌ها که خوشبختانه پیش از درگذشت فرانک هربرت منتشر شد، کتاب The Dune Encyclopedia محسوب می‌شود. این کتاب به عنوان مرجعی برای تمامی رمان‌های فرنچایز تلماسه عمل می‌کند و طبق گفته‌های برایان اگر این کتاب هیچ‌گاه نوشته نمی‌شد، او توانایی ادامه دادن میراث پدرش و خلق سایر رمان‌ها را کسب نمی‌کرد!

در این کتاب مجموعه‌ای از مقالات و نوشته‌های مختلف فرانک هربرت گنجانده شده و درون آن به سرگذشت سیاره زمین در فرنچایز Dune پرداخته می‌شود. حدود ۱۰۰۰۰ سال پیش از شروع خط داستانی اصلی فرنچایز، سیاره زمین به دلیل وقوع رویدادی تحت عنوان Butlerian Jihan دست‌خوش تغییرات شدیدی می‌شود. این رویداد درواقع نبرد عظیمی میان نسل بشر و ماشین‌های مجهز به هوش مصنوعی کاملا پیشرفته بوده است. در بازه زمانی مذکور، هوش مصنوعی به پیشرفت چشم‌گیری دست پیدا کرده و به یک تهدید بزرگ برای بشریت تبدیل می‌شود. به همین منظور، نبرد شکل گرفته میان انسان‌ها و ماشین‌ها به تخریب و غیرقابل سکنه شدن سیاره زمین ختم می‌شود و بشریت به ناچار به سایر سیارات سفر می‌کند. پس از رخداد رویداد Butlerian Jihan و عواقب جبران ناپذیر آن، بشریت تصمیم می‌گیرد تا استفاده از هرگونه هوش مصنوعی را ممنوع کرده و اجازه حیات آن را به هیچ‌یک از حکومت‌ها و خاندان‌های باقی مانده ندهد.

به همین منظور است که در فیلم‌های خلق شده توسط دنی ویلنوو یا رمان‌های اصلی فرنچایز هیچ‌گونه اشاره‌ای به استفاده از کامپیوترها صورت نمی‌گیرد و صرفا شاهد حضور شخصیت‌هایی تحت عنوان Mentats هستیم که دارای قدرت تصمیم گیری، محاسبه و موارد مشابه دقیق‌تری نسبت به انسان‌ها هستند. درواقع این دسته از شخصیت‌ها کار کامپیوترها را در جهان فرنچایز Dune انجام می‌دهند، با این تفاوت که انسان هستند و برای انجام امور تعلیم و آموزش دیده‌اند. شایان ذکر است که پس از ورود انسان‌ها به سیارات مختلف و گذشت چندین قرن از رویداد مذکور، یک سیارک از مدار حرکتی‌اش خارج شده و به سیاره زمین برخورد می‌کند. این امر سبب می‌شود تا سیاره زمین تقریبا به صورت کامل نابود شود و انسان‌ها برای همیشه فکر سکونت مجدد در آن را از سر خارج کنند!

بقایای سیاره زمین همواره در جهان فرنچایز Dune احساس می‌شود

به لطف قلم قدرت‌مند و مملو از جزئیات فرانک هربرت و نوادگانش، میزان اهمیت سیاره زمین و معرفی آن به عنوان منشا اصلی نسل بشریت هیچ‌گاه فراموش نمی‌شود. درواقع در کتاب‌های تلماسه و برخلاف برخی دیگر از آثار علمی- تخیلی، هیچ‌گاه به پدید آمدن بشریت روی سیارات دیگر اشاره صورت نمی‌گیرد و همواره از این کره خاکی به عنوان مهد اصلی خلقت بشریت یاد می‌شود. به همین منظور بارها و در طول اتفاقات یا گفت و گوهای مختلف به سیاره زمین به عنوان خانه اجدادی تمامی ساکنین سیاره‌های آراکیس، کالادان یا گیدی‌پرایم اشاراتی صورت می‌گیرد. بهترین نمونه برای اهمیت پیشینه سیاره زمین و اهالی آن در جهان Dune، متصل شدن ریشه‌های خاندان آتریدیز به آگاممنون حاکم مطرح و تاریخی کشور یونان است. علاوه‌بر این، در فیلم نخست ساخته شده توسط دنی ویلنوو شخصیت پل آتریدیز با نقش آفرینی تیموتی شالامی (Timothee Chalamet) نیز در مکالمه‌ای به شخصیت تاریخی چنگیز خان مغول اشاره می‌کند.

نظر شما در مورد جهان پرجزئیات فرنچایز Dune چیست؟